Μυολειτουργική διαταραχή
Μυολειτουργική διαταραχή κατά την παιδική ηλικία ονομάζουμε την υπολειτουργία των κινητικών και αισθητηρίων οργάνων των μυών του προσώπου και της στοματικής κοιλότητας. Αυτή εκδηλώνεται σαν μια διαταραχή της ισορροπίας των μυών του λαιμού, προσώπου, στοματικής κοιλότητας και αυχένα.
Όταν οι μυϊκές λειτουργίες του προσώπου και της γλώσσας δεν λαμβάνουν τα κατάλληλα ερεθίσματα, σε πολλά παιδιά παρατηρείται μια συγκεχυμένη προφορά στην ομιλία και προβλήματα στην άρθρωση. Συνήθως επηρεάζεται η προφορά των οδοντικών, ουρανικών, υγρών και χειλικών φθόγγων όπως π.χ. σ,ζ,ξ,ψ,λ,ρ. Η λανθασμένη θέση της γλώσσας κατά την κατάποση και η συνεχώς επαναλαμβανόμενη πίεση της γλώσσας επί των δοντιών (περίπου 2.000 φορές καταπίνει ένα παιδί ημερησίως), δημιουργεί προβλήματα στην οδοντοφυΐα και στην οδοντοστοιχία όπως π.χ. δόντια προς τα έξω (Protrusion) , σταυρωμένο ή ανοιχτό τρόπο μάσησης, προγναθισμό.
Παρατηρείται επίσης ατελές κλείσιμο των χειλέων και αυξημένη ροή σάλιου. Τα παιδιά και αργότερα ο ενήλικας με ορθοδοντικά προβλήματα και δεν αντιμετωπίστηκαν εγκαίρως, θα έχουν επιπτώσεις στην πέψη ή προβλήματα στις αρθρώσεις της γνάθου. Εξ’ αιτίας των λανθασμένων συνηθειών, όπως πίεση και τριβή της γλώσσας στα ούλα μπορεί να προκαλούνται παροδοντικές παθήσεις.
Η διάγνωση μυολειτουργικών προβλημάτων γίνεται από πολλές ειδικότητες επιστημόνων όπως του παιδιάτρου, ορθοδοντικού, ΩΡΛ, γναθολόγου και εξειδικευμένου λογοθεραπευτή. Η συνεργασία όλων των ειδικοτήτων τόσο κατά την διαγνωστική διαδικασία, όσο και κατά την αποκατάσταση, κρίνεται απαραίτητη.
Στην βρεφική ηλικία τοποθετείτε το πρώτο λιθαράκι για μυολειτουργικές διαταραχές που αφορούν τον μυϊκό τόνο και λειτουργικά προβλήματα στην στοματοπροσωπική περιοχή και σε όλο το σώμα. Ο θηλασμός αποτελεί την καλύτερη εξάσκηση των μυών του βρέφους. Αν όμως αυτό είναι αδύνατον για διαφόρους λόγους τότε στο μπιμπερό πρέπει να χρησιμοποιείται κατάλληλη πιπίλα. Επίσης το πιπίλισμα του δαχτύλου όπως και η παρατεταμένη χρήση πιπίλας είναι παράγοντες που συμβάλλουν στην λανθασμένη τοποθέτηση της γλώσσας και προκαλούν ανωμαλίες της γνάθου και δοντιών.
Φυσικά στα φαινόμενα αυτά συντελούν και γενετικοί παράγοντες ή άλλα αίτια, όπως το σύνδρομο Down, διαταραχές του μυϊκού τόνου σε άτομα με εγκεφαλική παράλυση, αλλεργίες, διογκωμένες αμυγδαλές, και αδενοειδείς εκβλαστήσεις.
Για να αποκατασταθεί τόσο το μορφολογικό πρόβλημα της σύγκλεισης των δοντιών όσο και το συνοδευτικό πρόβλημα της άρθρωσης και της κατάποσης που πιθανώς να σχετίζεται με αυτό, απαιτείται η συντονισμένη προσπάθεια συνεργασίας ορθοδοντικού- λογοθεραπευτή. Διαπιστώσεις ως προς το εάν η ορθοδοντική διαταραχή αποτελεί το κύριο ή το δευτερογενές πρόβλημα καθορίζουν τον χρόνο παρέμβασης του κάθε ειδικού. Ο λογοθεραπευτής πιθανώς να μπορεί να επέμβει πριν, κατά τη διάρκεια ή μετά την ορθοδοντική θεραπεία.
Όμως, και στις περιπτώσεις αυτές μπορεί να εφαρμοστεί, προληπτικά από τα πρώτα χρόνια του παιδιού, μια ορθοδοντική θεραπεία, για να προλάβουμε τις ανωμαλίες της γνάθου και των δοντιών. Η θεραπεία των μυολειτουργικών διαταραχών δεν έχει διαδοθεί στην Ελλάδα, αλλά στην Ευρώπη και Αμερική εφαρμόζεται εδώ και αρκετά χρόνια με εντυπωσιακά αποτελέσματα.